top of page

Sosyal Medya Etkileyicileri (Influencerlar) İle İlgili Önemli Düzenleme

Yazarın fotoğrafı: Yazkan & Gedik Avukatlık OrtaklığıYazkan & Gedik Avukatlık Ortaklığı

Güncelleme tarihi: 24 May 2021

Hem reklam verenlerin hem reklam alanların önemli şartlar ve düzenlemelere tabi olduğu, tüketicilerin korunması, aydınlatılması ve güvenlerini zedeleyecek paylaşımlarda bulunulmaması için kılavuz yayınlanmıştır. Kılavuza aykırılık halinde durdurma veya aynı yöntemle düzeltme veya idari para cezası ve gerekli görülen hâllerde de üç aya kadar tedbiren durdurma cezası verilebilecektir.


Ticaret Bakanlığı’nın 04.05.2021 tarihinde yayınlamış olduğu ve Reklam Kurulu ilke kararı olarak nitelenen, 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'a (“Kanun”) dayanılarak, “influencer” olarak da tanınan Sosyal Medya Etkileyicileri tarafından yapılan ticari reklam ve ticari uygulamalar hakkında Reklam Veren, reklam ajansları, mecra kuruluşları ve reklamcılık ile ilgili tüm kişi, kurum ve kuruluşlara yol göstermek amacıyla hazırlanan Sosyal Medya Etkileyicileri Tarafından Yapılan Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Hakkında Kılavuz (‘‘Kılavuz’’) Kurul Kararı ile yürürlüğe girmiştir.


Kılavuz Kapsamındaki Faaliyetler İçin Örtülü Reklam Yasağı Getirilmiştir.


Sosyal Medya Etkileyicileri tarafından yapılan tüketiciye yönelik her türlü ticari reklam ile ticari uygulamayı kapsayan bu yeni kılavuz Sosyal Medya Etkileyicileri'nin yaptığı reklam paylaşımlarının açık, anlaşılabilir ve ayırt edilebilir olması zorunlu kılınarak her türlü iletişim aracında olduğu gibi sosyal medyada da sesli, yazılı ve görsel olarak örtülü reklam yapılmasının yasak olduğu belirtilmiştir.


Reklam Verenlere de Sorumluluk Yüklenmiştir.

Yükümlülüklere İlişkin Sosyal Medya Etkileyicileri ve Reklam Verenlerin Her Biri, Bu Kılavuz’a Uyum Konusunda Ayrı Ayrı Sorumlu Olacaktır.


Reklam verenler, reklam ajansları ve mecra kuruluşu olarak Sosyal medya etkileyicilerinin her biri, bu Kılavuz maddelerine uyum konusunda ayrı ayrı Sorumlu olacaktır. 6502 sayılı Kanun’a, Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’ne (‘Yönetmelik’) işbu Kılavuz’a uygun olmayan reklamın veya ticari uygulamanın daha sonra düzeltilmesi veya telafi edilmesi Reklam Veren'in veya ticari uygulamada bulunanın tespit edilen aykırılığa ilişkin sorumluluğunu ortadan kaldırmayacak olup bu Kılavuz hükümleri, Kanun hükümlerine ve Yönetmelik’in örtülü reklamlara ilişkin hükümlerine aykırı şekilde yorumlanamayacak ve uygulanamayacaktır. Reklam Veren, Sosyal Medya Etkileyicileri'nin kendi sorumluluğu olduğu gerekçesine dayanarak belirtilen yükümlülüklerden kaçınamayacak, belirtilen yükümlülüklere uygun hareket ettiğini ispatlar ise, bu durumda Sosyal medya Etkileyicileri'nin kurallara uymasını sağlamak adına kendisinden makul olarak beklenebilecek en iyi çabayı gösterdiği kabul edilecektir.


Tüketicinin Aydınlatılması Amacıyla Pek Çok Şart Belirlenmiştir.

Reklamın Örtülü Olmasının Önlenebilmesi ve Tüketicinin Aydınlatılması Amacıyla Kılavuz ile Kurallar Belirlenmiştir.


Reklam Veren'den maddi kazanç ve/veya ücretsiz ya da indirimli mal veya hizmet gibi faydaların sağlandığı paylaşımlarda, Sosyal Medya Etkileyicileri tarafından bu durumun, ticari reklam ilişkisinin gerçekleştiği platforma bağlı olarak aşağıda detaylıca açıklanacağı üzere kılavuzda yer alan ifadelerden en az birisi ile açıkça belirtilmesi zorunludur.


Video Paylaşım Mecralarında Yapılan Reklamlar


YouTube ve Instagram TV gibi video paylaşım mecralarında yapılan reklamlar ile canlı yayın niteliğinde olan paylaşımlarda, video içinde sürekli olarak veya videonun başlığında ya da açıklama kısmında veya ilgili reklamın geçeceği bölümün başında tüketicileri “daha fazla oku” gibi bir alanı tıklamak zorunda bırakmadan yazılı ve sözlü olarak aşağıda belirtilen açıklamalardan en az birine yer verilir:

-“Bu video [Reklam Veren] reklamlarını içermektedir.”

-“Bu video, [Reklam Veren] ile ücretli işbirliğini içermektedir.”

-“[Reklam Veren]’in destekleri ile.”

-“Bu ürünleri [Reklam Veren'den] hediye olarak aldım.”

-“Ürünleri bana gönderdiği için Reklam Veren'e] teşekkürler.”


Fotoğraf ve Mesaj Paylaşım Mecralarında Yapılan Reklamlar

Instagram, Facebook, Twitter gibi fotoğraf ve mesaj paylaşım mecralarında paylaşılan fotoğrafın ve/veya mesajın içinde ya da altında veya açıklamalarında Reklam Veren'e ilişkin ad, marka, ticaret unvanı gibi tanıtıcı bilgilerden herhangi biriyle birlikte aşağıda belirtilen etiketlerden ya da açıklamalardan en az birine yer verilir:


-#Reklam

-#Reklam/Tanıtım

-#Sponsor

-#İşbirliği

-#Ortaklık

-“@[Reklam Veren] ile işbirliği”

-“@[Reklam Veren] tarafından sağlandı.”

-“@[Reklam Veren] tarafından hediye olarak alındı.”


İçeriğin Yalnızca Kısa Bir Süre İçin Görülebildiği Mecralarda Yapılan Reklamlar


Snapchat ve Instagram hikâyeleri gibi içeriğin yalnızca kısa süreliğine görülebildiği reklamlarda, paylaşım süresince Reklam Veren'e ilişkin ad, marka, ticaret unvanı gibi tanıtıcı bilgilerden herhangi biri ile birlikte aşağıda belirtilen etiketlerden ya da açıklamalardan en az birine yer verilir:

1) -#Reklam

2) -#Reklam/Tanıtım

3) -#Sponsor

4) -#İşbirliği

5) -#Ortaklık

6) -“@[Reklam Veren] ile işbirliği”

7) -“@[Reklam Veren] tarafından sağlandı.”

8) -“@[Reklam Veren] tarafından hediye olarak alındı.”



Influencerlar Tarafından Kullanılan Bu Etiket ve Açıklamalar İçin Uyulması Gereken Kurallar


•Paylaşım içinde kullanılan renklerden ve arka fondan ayırt edilebilir nitelikte ve kolaylıkla okunabilir büyüklükte olmalıdır.

•Tüketicilerin paylaşımla ilk karşılaştıkları anda başka bir şey yapmalarına gerek kalmadan paylaşımın ticari reklam olduğu anlaşılacak biçimde ve konumda belirtilmelidir.

·Paylaşımda başka etiket veya açıklamalara yer verilmesi durumunda, bu etiket veya açıklamalar arasında görünebilir şekilde belirtilmelidir.

·Paylaşımın yer aldığı mecranın ara yüz ve teknik özellikleri de dikkate alınarak tüketiciler tarafından ilk bakışta fark edilebilecek biçimde sunulmalıdır.



Sosyal Medya Etkileyicisi’ne Tüketicilerin Güvenini Zedelememeleri İçin Katı Şartlar Getirilmiştir.


Sosyal Medya Etkileyicisi:

· Henüz deneyiminin bulunmadığı bir mal veya hizmete ilişkin, tüketiciler nezdinde o mal veya hizmeti onaylayacak ya da deneyimlediği algısı yaratacak şekilde ticari reklam amacıyla paylaşımda bulunamayacaktır.

· İlgili mevzuatına aykırı olacak şekilde bir mal veya hizmete ilişkin sağlık beyanında bulunamayacaktır.

· Bir mal veya hizmete ilişkin nesnel, ölçülebilir, sayısal verilere dayanmayan ve ispatı mümkün olmayan bilimsel araştırma ve test sonuçları hakkında iddialarda bulunamayacaktır.

· Doktor, diş hekimi, veteriner hekim ve eczacılar ile sağlık kuruluşları tarafından sunulan mal veya hizmetlere yönlendirmede bulunamayacak, bu mal veya hizmetlerin tanıtımını yapamayacaktır.

· Kendisine Reklam Veren tarafından hediye edilmiş bir mal veya hizmeti kendisinin satın aldığı izlenimi oluşturamayacaktır.

· Bir mal veya hizmetin ticari reklamına ilişkin herhangi bir Reklam Veren'den maddi kazanç ve/veya ücretsiz ya da indirimli mal veya hizmet gibi faydalar sağladığı süre boyunca kendisinin sadece bir tüketici olduğu izlenimi oluşturamayacaktır.

· Herhangi bir malın ticari reklamında, efekt veya filtreleme uygulamalarını kullanması durumunda görüntünün filtrelendiğini açıkça belirtecektir.

· Sosyal medya aracılığıyla bir mal ve/veya hizmet hakkında iletişim kurmak için sistematik olarak sahte veya var olmayan kimlikleri toplu olarak oluşturamayacak ve/veya kullanamayacaktır.


Reklam Verenler’e de Çeşitli Şartlar ve Yükümlülükler Getirilmiştir.


Reklam Veren;

· Sosyal Medya Etkileyicileri'ni bu Kılavuz hükümleri hakkında bilgilendirmek,

· Sosyal medya Etkileyicileri'nin, Kanun, Yönetmelik ve bu Kılavuz dâhil olmak üzere ilgili kanun ve yönetmeliklere uymasını istemek,

· Reklam Veren tarafından Sosyal medya Etkileyicileri'nin üçüncü şahısları kullanmasına izin verildiği durumlarda, sosyal medya Etkileyicileri'nin üçüncü şahısların belirtilen yükümlülüklere uyması gerektiğine dikkat çekmek,

· Sosyal medya Etkileyicileri'nin yükümlülüklerini yerine getirmesi için çaba göstermek ve ihlallere karşı önlem almak ile sorumlu olacaktır.



Şartlara Uymayanlara Cezai Şartlar Öngörülmüştür.


Kanun’un 61’in maddesine göre yükümlülüklere aykırı hareket eden Reklam Verenler, reklam ajansları ve mecra kuruluşları hakkında Kanun’un 77. maddesi uyarınca durdurma veya aynı yöntemle düzeltme veya idari para cezası ve gerekli görülen hâllerde de üç aya kadar tedbiren durdurma cezası uygulanabilmektedir. Reklam Kurulu, ihlalin niteliğine göre bu cezaları birlikte veya ayrı ayrı verebilmektedir.


Aykırılık;

a) Yerel düzeyde yayın yapan televizyon kanalı aracılığı ile gerçekleşmiş ise 10.000 TL,

b) Ülke genelinde yayın yapan televizyon kanalı aracılığı ile gerçekleşmiş ise 200.000 TL,

c) Süreli yayınlar aracılığıyla gerçekleşmiş ise (a) ve (b) bentlerinde belirtilen cezaların yarısı,

ç) Yerel düzeyde yayın yapan radyo kanalı aracılığı ile gerçekleşmiş ise 5.000 TL,

d) Ülke genelinde yayın yapan radyo kanalı aracılığı ile gerçekleşmiş ise 50.000 TL,

e) İnternet aracılığı ile gerçekleşmiş ise 50.000 TL,

f) Kısa mesaj aracılığı ile gerçekleşmiş ise 25.000 TL,

g) Diğer mecralar aracılığı ile gerçekleşmiş ise 5.000 TL, idari para cezası verilebilecektir.


Reklam Kurulu, idari işleme konu ihlalin bir yıl içinde tekrar edilmesi hâlinde yukarıda belirtilen idari para cezalarını on katına kadar uygulayabilmektedir.


Kanun’un 62’nci maddesinde belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket edenler hakkında da haksız ticari uygulamanın üç aya kadar tedbiren durdurulması veya durdurulması yaptırımı veya 5.000 TL idari para cezası uygulanabilecektir. İdari para cezası, aykırılık ülke genelinde gerçekleşmiş ise 50.000 TL olarak uygulanabilecektir. Aykırılığın reklam yoluyla gerçekleştirildiğinin tespiti halinde ise yukarıda belirtilen 12. fıkradaki hükümler uygulanacaktır.


Sonuç olarak, yeni Kılavuz ile hem Sosyal Medya Etkileyicileri’nin hem de Reklam Verenler’in reklam ve benzeri faaliyetleri ile ilgili pek çok yükümlülük getirilmiştir. Kılavuzda belirlenen yükümlüklere uymayanlara aykırılığın niteliğine göre Kanun’un ticari reklam başlıklı 61. ve haksız ticari uygulamalar başlıklı 62. hükümleri uyarınca aykırılık tespit edilerek ve Kanun’un 77. maddesi uyarınca cezai yaptırımlar tatbik edilecektir.

173 görüntüleme0 yorum

Comments


YAZKAN GEDİK AVUKATLIK ORTAKLIĞI

Bahçelievler Mah. Leman Sok. No:16/1 Pendik, İstanbul

info@yagehukuk.com / 0539 623 4242

©2020-2021 Copyright

bottom of page